Over complexe scheiding

Als je in een complexe scheiding zit, te maken hebt met ouderverstoting of ten onrechte hiervan wordt beschuldigd, bevind je je in een zenuwslopende en energievretende situatie, die helaas vaak jarenlang duurt. Naast de zaken die bij een ‘gewone’ scheiding komen kijken als huisvesting, financiën, procedure bij de rechtbank, afspraken maken met elkaar over de kinderen, kan hier zoveel meer spelen. De ‘coercive control’ of: dwingende controle (leugens, verwijten, beschuldigingen, manipulatie, gaslighting, vernederingen, machtsspelletjes) gaat door over de rug van de kinderen, in de rechtbank en via mediation en hulpverleningstrajecten van Jeugdzorg en Jeugdbescherming. Ook kun je te maken hebben met stalking, diefstal, vernieling en bedreiging. Aan je eigen herstel werken, daar kom je simpelweg (nog) niet aan toe. Het is meer de kunst, hoe leer je hiermee omgaan? Of hoe leer je je staande houden?

Je zit in een overlevingsmodus en hoopt rust te kunnen vinden door dingen te regelen en fixen, je op je kinderen te focussen. Daarbij vergeet je simpelweg voor jezelf te zorgen, terwijl dat juist zo belangrijk is. Door momentjes in te bouwen om even uit je hoofd te gaan creëer je rust, waardoor je er beter voor je kinderen kunt zijn en misschien anders naar dingen kunt kijken, inzichten krijgt. Daarnaast vergroot je hiermee je veerkracht, en dat heb je hard nodig om overeind te blijven!”

Gevolgen complexe scheiding

Eén van de gevolgen van een verbroken destructieve relatie – waarbij één of beide ouders gestagneerd zijn – is dat de ex-partners belanden in een complexe scheiding – ook wel: conflictscheiding of vechtscheiding genoemd. Enkele kenmerken van een complexe scheiding zijn:

• eenzijdig ex-partnergeweld
• het contact tussen deze ouders is ernstig verstoord of verbroken
• mediation biedt geen uitkomst en werkt hertraumatiserend
• de intieme terreur gaat door via de rechtbank, financieel, (social) media en via kinderen/familie/vrienden
• stalking (fysiek of via app/mail)
• inzetten van dreigementen en fysiek geweld

Kenmerken als er kinderen betrokken zijn:

• ouders komen niet tot afspraken over de kinderen
• mediation en andere ouderbemiddelingstrajecten bieden geen uitkomst en werken hertraumatiserend
• parentificatie
• ouderverstoting
• valse beschuldiging van ouderverstoting

Betrokken professionals (h)erkennen het vaak verborgen geweldspatroon nog nauwelijks en gaan daardoor vaak – ten onrechte – uit van de goede bedoelingen van beide ouders en van “Waar twee kijven, hebben twee schuld”. Is dat het geval, dan houdt deze houding mede het eenzijdig ex-partnergeweld en de kindermishandeling in stand. Om er samen uit te komen in belang van de kinderen zijn twee ouders nodig die intrinsiek gemotiveerd zijn.

Over ouderverstoting

Een gevolg van een complexe scheiding kan zijn: ouderverstoting.

Ouderverstoting is een vorm van kindermishandeling waarbij een kind één of beide ouders afwijst, vaak onder druk van de andere ouder, stiefouder of ander familielid.

Dit begint vaak al voordat de destructieve relatie is verbroken.

Enkele kenmerken:

• psychische en/of fysieke mishandeling van een ouder door de andere ouder in bijzijn van de kinderen
• diskwalificeren, vernederen, uitlachen, buitensluiten en zwartmaken van de andere ouder
• ondermijnen van het ouderlijk gezag

Het leidt tot een loyaliteitsconflict bij de kinderen. Uit loyaliteit/angst wijst het kind een ouder af, en daarmee een deel van zichzelf.

Ouders die met ouderverstoting te maken hebben, ervaren dit als enorm zwaar. Ze gaan door een rouwproces voor hun kind dat weliswaar leeft maar uit hun leven is gebannen. Zelfs als er – al dan niet – regelmatig contact is tussen de verstoten ouder en het kind kan er sprake zijn van afwijzing van deze ouder. Deze ouder mag zich bijvoorbeeld niet met de opvoeding ‘bemoeien’, wordt informatie over het kind onthouden, etc.

Uitdagingen en doelen waarbij ik je kan ondersteunen

• Goede zelfzorg
• Hoe te communiceren met je ex-partner
• Leren omgaan met ingewikkeld gedrag van je kind
• Hoe je er kunt zijn voor je kind
• Hoe om te gaan met betrokken professionals
• Leren omgaan met triggers en doorbreken van niet helpend gedrag
• Meer zelfregie en veerkracht ervaren
• Balanceren/reguleren van emoties
• Omgaan met angst en dwang
• Vergroten van belastbaarheid en zelfredzaamheid
• Voorbereiden van lastige gesprekken (bijvoorbeeld met ex-partner, betrokken hulpverleners, mediation, zitting rechtbank)

Vanuit mijn eigen ervaringsdeskundigheid en het werken met slachtoffers weet ik dat meer eigen regie en veerkracht ervaren mogelijk is. Heb jij te maken met een complexe scheiding of ouderverstoting? Misschien heb je dan het idee alles fout te doen, geen goede keuze te kunnen maken, je altijd moe te voelen en ‘aan’ te staan. Veel mensen in deze situatie ervaren in de overlevingsmodus te zitten, en dat jarenlang. Wil je graag je veerkracht vergroten en de eigen regie terug? Ik help je er graag bij.